میگرن همراه با اورا

میگرن همراه اورا migraine with aura نوعی میگرن است که یا قبل و یا همراه میگرن، انواع شناسه‌ها یا نشانه‌های اخطار دهنده وجود دارد مانند شرارهای نورانی، لکه‌های کور یا حس قلقلک و گزگز شدن در دست یا صورت.

 

اورای میگرن چیست ؟

اورا نوعی اختلال حواس است که کمی قبل از حمله میگرنی اتفاق می‌افتد. این اختلال ممکن است به صورت دیدن جرقه‌های نورانی، نقاط پرنور یا زیگ زاگی در جلوی چشم ظاهر شود. در برخی موارد اورا با مواردی مانند سوزن سوزن شدن بدن و یا لکنت زیان نیز بروز می‌کند. اورا معمولا 20 تا 60 دقیقه طول داشته و الزاما در تمامی حملات میگرنی یک فرد بروز نمی‌کند.

انجمن بین المللی سردرد اورا را اینچنین تعریف کرده است :

“recurrent disorder manifesting in attacks of reversible focal neurologic symptoms that usually develop gradually over 5–20 minutes and last for less than 60 minutes.”

 

 

ممکن است اورا در تعریف واژه ساده ای باشد و از نظر افراد عارضه جدی تلقی نشود، اما اورا در برخی از موارد آزار دهنده و ناتوان کننده خواهد بود. این رخداد به خصوص در مواردی که فرد در حال انجام امور حساس مانند رانندگی یا مطالعه باشد فرد را دچار مشکلات زیادی خواهد کرد. برخی از افراد علاوه بر علایم اورا در زمان سردرد سرگیجه و حالت گیجی را نیز تجربه می‌کنند که این حالت در افرادی که مبتلا به میگرن بدون اورا هستند نیز گاها دیده می‌شود و با اینکه می‌تواند به اورا مربوط باشد، اختصاص به اورا ندارد.

 

 

انواع اورای میگرن:

اورای بینایی ( Visual Aura ): مشاهده نقاط نورانی، زیگ زاگ، ستاره و یا حذف بخشی از دامنه بینایی یا کل بینایی برای چند لحظه.

اوری حواس (sensory aura): حس مورمور، سوزن سوزن شدن و یا بی حسی در صورت، بدن، دستها و انگشتان

اورای صحبت و زبان (language aura): عدم توانایی در بیان صحیح کلمات، لکنت زبان و یا مکس در حین بیان کلمات و بریده بریده صحبت کردن

اورای حرکتی(motor aura): نوعی از اورا که در سیستم ماهیچه ای و حرکتی بدن ایجاد اختلال می کند. این نوع از اورا بیشتر به دسته ای از میگرن به نام میگرن همی پلاژیک مربوط است که یکی از انوع نادر میگرن به شمار می رود.

 

 

اپیدمیولوژی اورا:

بر اساس مطالعات گسترده انجام شده در کشور آمریکا و کشورهای اروپایی، شیوع میگرن با اورا در حدود 4 درصد جامعه است. با توجه به اینکه علایم اورا به نحوی است که بعضی از افراد ممکن است متوجه این بیماری نشوند و یا توضیح اورا برای بسیاری از افراد دشوار است، براورد می‌شود که شیوع این بیماری در بین مردم بیشتر از عدد بدست آمده در مطالعات باشد.

همانند میگرن بدون اورا، در میگرن با اورا نیز نسبت زنان مبتلا بیشتر از مردان است. در مطالعه انجام شده تقریبا میزان شیوع میگرن با اورا در زنان دو برابر مردان بوده است. اما میگرن بدون اورا در زنان شیوع بیشتری نسبت به میگرن با اورا داشته و  نسبت شیوع میگرن بدون اورا در زنان تقریبا 3 برابر مردان است.

بررسی ها نشان میدهد که تغییرات هورمونی ذر زنان یکی از دلایل شیوع بیشتر میگرن در زنان است و این تغییرات بیشتر موجب ایجاد میگرن بدون اورا شده و کمتر در ایجاد میگرن همراه با اورا نقش دارد. نتایج تحقیق دیگری نشان داده است که میگرن همراه با اورا در زنان چاق بسیار بیشتر از زنان با وزن نرمال است و ممکن است هورمون‌هایی که از غدد چربی ترشح می‌شوند بر بروز اورای میگرن تاثیر داشته باشند.

بر اساس آمار اولین رخدادهای میگرن با اورا در مردان  3 تا 5 سال زودتر از میگرن های بدون اورا است به نحوی که کمترین سنین رخداد میگرن با اورا در کودکان در حدود 5 سالگی است، در حالی که اولین رخداد میگرن بدون اورا در کودکان در سنین 10 تا 11 سالگی قابل مشاهده است. در زنان اولین رخداد ابتلا به میگرن با تاخیر بیشتری ایجاد می‌شود و بیشترین گزارش از اولین رخداد میگرن با اورا در دختران در سن 12 تا 13 سالگی و میگرن بدون اورا در 14 تا 17 سالگی است.

البته بایستی توجه داشته باشید که تجربه‌های نادر از اورا نشان دهنده ابتلا به بیماری میگرن با اورا نیست و بسیاری از مبتلایان به میگرن بدون اورا ممکن است مواردی از اورا یا شبه اورا را در زمان سردرد تجربه کرده باشند.

از نظر تنوع نوع اورا، طبق بررسی ها 99 درصد از بیماران مبتلا به میگرن با اورا، به اورای چشمی یا اورای بینایی مبتلا هستند. در حدود 30 تا 54 درصد افراد تجربیات اورای حواس را نیز دارا هستند. اورای زبانی نسبت به انواع قبلی اورا شیوع کمتری داشته و گزارشات شیوع 9 تا 31 درصدی این نوع اورا را گزارش کرده اند.

 

ویژگی‌های پزشکی اورا:

مشخصه‌های اورا شباهت‌هایی با علایم ایسکمی ( عدم خون رسانی ) مغز ، سکته و یا تشنج را دارند از این رو پزشک نورولوژیست بایستی بتواند اورا را از این بیماری ها تفکیک کند. عموما اوراها حالت حرکت کننده یا در حال گسترش دارند که این حرکت با سرعتی کم اتفاق می افتد. به همین دلیل است که نورولوژیست با دیدن علایم ذکر شده برای اورا که به آرامی گسترش پیدا کرده یا حرکت می کنند و بعد از 20 تا 60 دقیقه از بین می‌روند این علایم را به عنوان اورا تلقی خواهد کرد.

برخلاف اورا، علایم ایسکمی به صورت سریع و ناگهانی در تمامی بخشی که به آن خون رسانی نشده رخ می دهد و حالت گسترش دهنده ندارد. همچنین در موارد سکته مغزی، دامنه بخش‌های درگیر در این فرایند بسیار بیشتر بوده و علایم ناگهانی و گسترده ای را شاهد هستیم.  البته در برخی از موارد تشنج  ممکن است علایم حالت پیش رونده داشته باشند، اما این حالت پیش رونده سریع تر از اورا بوده و از این طریق قابل تشخیص است.

البته یکی از تفاوت‌های ایسکمی و تشنج با اورا برگشت پذیری است که در اورا علایم رخ داده در مغز به صورت کامل بازگشته و بخش درگیر فعالیت طبیعی خود را از سر میگیرد اما علایم مربوط به ایسکمی و تشنج ممکن است بدون بازگشت بوده و عموما بخشی از مشکلات بعد از خون رسانی مجدد در آن بخش مغز باقی خواهد ماند.

از دیگر مشخصه‌های منحصر به اورا حالت پیشرفت دو فازی در این بیماری است. به این صورت که فرد یکی از علایم مانند نورهای زیگزاگ یا رشته‌های نور را در دامنه بینایی خود مشاهده می‌کند و پس از چند دقیقه عارضه بعدی مانند لکه‌های تار در دامنه بینایی یا از بین رفتن لحظه‌ای بینایی را تجربه خواهد کرد.

در تاثیرات اورا بر زبان ویژگی های ذکر شده برای اورا به سادگی قابل ارزیابی نیستند و از این رو اختلالات اینچنین بایستی در کنار سایر علایم و شرح حال بیمار مورد ارزیابی قرار گیرند.  از دیگر مشخصه‌های اورای میگرن که می‌تواند به عنوان شاخصی برای تفکیک این مشخصه‌ها از سایر بیماری‌ها استفاده کرد، حالت تکرار شونده این بیماری است.

 

بیشتر بیماران در طی اورای خود بیشتر از یک نوع از اورا را تجربه می‌کنند. به عنوان مثال فرد اورای بینایی را همراه با اورای حسی تجربه می‌کند. در برخی از موارد ممکن است فرد هر سه نوع از اورا را در یک حمله میگرنی تجربه کند. در این صورت معمولا فرد ابتدا اورای بینایی، سپس اورای حسی و در نهایت اورای زبان و حرکتی را تجربه خواهد کرد.

 

اورای بینایی:

برای تصور بهتر از اورا می‌توان اورا را مشابه یک موج شیمیایی یا الکتریکی در بخش کورتکس مغز تصور کرد. کورتکس بخشی از مغز است که مسئول تجزیه و تحلیل حواس است و به همین علت این موج درون مغزی موجب توهم بینایی می شوند. این نوع از اورا اولین نوع گزارش شده از اورا است که در قرن 18 میلادی اولین باز گزارش شده است.

معروف ترین موج اورای بینایی به fortification spectrum  گفته می‌شود. کلمه fortification به معنی استحکامات یا سنگربندی یک دژ نظامی است و spectrum  به معنی طیف نوری است. این نام گذاری به این دلیل است که این طیف ها مشابه دیوارهای یک قلعه قرون وسطایی هستند.

 

اورای بینایی ممکن است شبیه یک حلقه یا شکل C مانند ایجاد شود که به انتهای آن یک خط زیگزاک امتداد پیدا کرده است. این ساختار ممکن است حرکت یا رشد نیز داشته باشد.

اورای بینایی در همه افراد مبتلا یکسان نیست و ممکن است به صورت نقاط نورانی یا فلش های (نورهای ناگهانی) لحظه ای هم ایجاد شود و یا ممکن است بخشی یا کل بینایی چشم را در زمان مشخصی از بین ببرند. این حالت اسکاتوم ( scotoma ) نامیده می‌شود.

Hubert Airy یکی از پیشگامان مطالعه در مورد میگرن، حالت اورا را در مورد میگرن خود ترسیم کرده که سالهاست مورد توجه بسیاری از افراد قرار گرفته است.

 

در سال 1941 لشلی و همکاران مطالعه گسترده‌ای روی اورای بینایی انجام دادند که این گروه مشخصه‌های اورای بینایی را به صورت زیر گزارش کردند:

1- اورای بینایی عموما در نزدیک مرکز دامنه بینایی ایجاد شده و به تدریج به سمت اطراف گسترش می‌یابد.

2- آنها به طور معمول در دو چشم و به صورت متقارن هستند.

3- آنها هیچ وقت از خط میانی عبور نمی‌کنند.

4- برخی از آنها منحصرا به حاشیه دامنه دید متصل هستند که آنها عموما به صورت دنده‌ای یا زیگزاگ هستند.

5- هرچه اسکاتوم ها به بخش های جانبی نزدیکتر می شوند سرعت حرکتشان افزایش پیدا می کند.

6- اگر دامنه دید را به چهار قسمت تقسیم کنیم، اورا عموما در دو بخش سمت راست یا دو بخش سمت چپ دیده می شوند و ممکن است کاملا در یکی از چهار بخش قرار گیرند.

7- اندازه و چگالی اورای بینایی بسیار متغیر بوده و تنها در 1 درصد از موارد اورا از دست رفتن کامل بینایی گزارش شده است.

8- اگر به رشته های نورانی دقت کنید از خطوط موازی زیگزاگ ای تشکیل شده اند.

9- بعد از اتمام جرقه های نورانی، اسکوتوم ممکن است از 5 تا 30 دقیقه باقی بماند. میزان باقی ماندن اسکوتوم به اندازه آن بستگی دارد.

10- اورا ممکن است رنگی، سیاه و یا سفید باشد.

 

 

 

اورای حواس ( Sensory Aura ):

اختلال حواس نیز یکی از انواع شایع اورا است. این اختلال می‌تواند به صورت تک و یا همراه با اورای بینایی و سایر انواع اورا بروز نماید. این اورا به صورت احساس سوزن سوزن شدن یا بی حسی در یک اندام پایینی است که به سمت بالا حرکت کرده و در طی 10 تا 20 دقیقه ادامه دارد. این حس ممکن است به سمت یک طرف از صورت ادامه پیدا کرده و یا به زبان نیز انتقال پیدا کند.

 

 

ادامه دارد …